GUURKU WAA BADHAADHAHA NINKUU EEBBE GARANSIIYO!!! W/Q: Mustafe Axmed Xassan

Mustafe Axmed Xasan

Waxaan jeclaystay inaan mar labaad ka fal celiyo qoraalka “Afrika lama dhalee waa la dhagaroobaa!” ee uu qoray Axmed Ismaaciil Maxamuud (Axmed-Deeq). Ka falcelintaydu waxay inta badan ku jaan go’naan doontaa doodaha cilmiga ah, iyadoon dhaabbad uga dhigi doono isa sixid, iyo wanaag farid. Maqaalkaygii hore (Adaa deeqda bixiyee allow ubadka noo badi) ayaan kaga hadlay, halka ay shareecadu ka taagantahay fikirka Qorshaha Qoyska, mana rabo inaan mar labaad ku noqdo. Hal mid ayaase u baahan ku feejignaan, arintan ayaa ah; Haddii dooda soo galaan HADALKA EEBBE (QURAANKA KARIIMAKA AH) iyo Hadalka Rasuulkeenii shariifka ahaa (XADIISKA), waxa meesha ka baxaya afarta kelmadood ee kala ah “Waxay ila tahay”, “waxaan u malaynayaa”, “aniga fikirkayga”, iyo “sidaan u arko”. Sababta aan u soo qaadanayay Aayadaha Qur’aanka ah iyo Axaadiistu waxay ahayd: Ku shareer waxay sheegataba ha waydee!, dulucdayduna waxay ahayd inaan walaakeen Axmed deeq ku saxo una tilmaamo tubta san. Welise waxaa muuqata in walaalkeen si ugu indho adagyahay fikirkan, aynu se isku dayno bal inaynu haddana u caqli celino.
Sida aad ku aragteen intiinii akhriday qoraalkaygii hore, waxaan ku sheegay in ALLAAH arsaaq oo dhan bixiyo, haddana dadka looga baahan yahay inay la yimaaddaan sababta (Irsiqooda Raadsadaan). Sida qoraaga hadalkiisa ka muuqatana wuxuu baal marsan yahay xaqiiqada iyo mucda hadalka, wuxuu yidhi ”Lama arag arsaaq fawdo ah oo samada ka soo daadata”, Iskuma hayno in ILLAAHAY arsaaqda bixiyo, adaaba qiray taas, iskumana hayno in arsaaqdu u baahantahay juhdi iyo dadaal, oo anaaba kuugu sheegay qoraalkaygii hore. Waxa aynu isku haynaa se waxa weeye; Ma loo baahan yahay in dhalinta lagu dhiiri geliyo inay guursadaan? Mase loo baahan yahay in taranta la badiyo?
Inta aanan se bilaabin jawaabaha labadaas su’aalood, waxaan jeclaan lahaa inaan wax ka idhaahdo weedho aad iiga yaabiyay oo qoraagu ku tiraabay, akhriste adna aad iila dhugo. Qoruhu wuxuu yidhi “Haddii sidan raqiiska ah lagu dodo oo ubadka soomaaliyeed EEBBE lagu xawilo, waxaa maanka shaqynaya ku soo dhacaya; EEBBE ubadka soomaaliyeed ee muslinka ah ma wuxuu ka jecel yahay kuwa ingiriiska ah ee gaalada ah”. Qoraha waxaan garan waayay inuu hadalka EEBBE u yaqaano raqiis iyo in wax kale is tuseen, waayo qoraalkayga waxaan dhaabad uga dhigay HADALKA ALLAAH IYO RASUULKIISA (NNKHA). (walaalkay waxaan leeyahay kasoo noqo hadalkaas). Waxaa kale oo iyana iga yaabisay fikradda ah ah inaan ingiriis ilmo faqiir ahi ku noolayn oo uu qoruhu aaminsanyahay! Dunidan aynu ku nool nahay ilaahay ma simin, xikmad ayaana ku jirta arintaas. Dadku waa sida faraha oo iyana ma sinna, mid waa faqiir, mid waa miskiin, mid inyar ayuu ALLAAH u dhiibay midna ALLAAH waa u badiyay, isagaana xikmadiisa sidaa ku yeelay. Tani waxay ku tusaysaa in aanay dhici Karin in dadku sinaadaan (Fikirkii shuuciyadda) sida dad badani aaminsanyihiin.
Inta badan qoruhu wuxuu isku qaldayaa laba doodood oo isaga isku si ugu muuqda se aad u kala fog, aan isku dayo inaan idiin kala saafo. Midda koowaad waa dhasha badan oo uu u haysto hooyada mushkiladda, midda labaadna waa masuuliyadda waalidka ka saran ubadkooda (Waxaan xasuustay heeskii Khadra Dahir Cige Cudurka kaa gala fardaha….. Haddii laga gubo dameer…. Daawada lama gaadhayee….). Masuuliyad darada waalidka siiba aabbaha waa wax jira, waanan ku raacsanahay walaalkeen, waxaanan ugu darayaa inay iyadu tahay halkay sartu ka qudhuntay!, Aabbo aan shaqo tagayn; Aabbo aan caruurtiisa daryeelayn; Aabbo aan ubadkiisa u war hayn; Aabbo iska qayilaya; Aabbo aan diyaar u ahayn inuu gutto waajibaadkiisa ayaa ah ka sababay faqriga iyo dib u dhaca. Aniga fikirkayga, in ka badan 75% qoysaska soomaaliyeed waxa gacanta ku haysa hooyo, kaalintii aabuhuna waa banaantahay. Balka waran hadii aabuhu ka soo bixi lahaa kaalintiisa, isagoo masuul ka noqon lahaa quud raadinta qoyskiisa, hooyaduna tarbiyadda ubadkeeda iyo xanaanayntooda, maxaa inoo soo bixi lahaa? Jawaabtu waa, Ummad dhisan, dad jidhka iyo caqligaba ka caafimaad qaba. Walaalkeen aan saxo e, “iska dhal dhal” waxa keentay masuuliyad darrada aabaha, waana mushkilad aad u dhib badan oo inna haysata.
Dooddii aan kusoo noqdo, Ma loo baahannahay in dhalinta lagu dhiiri geliyo inay guursadaan? Mase loo baahan yahay in taranta la badiyo?, jawaabtu waa HAA, sababtoo ah xigmadda guurku waxay ku salaysan tahay cibaado buuxda. Nebiga NNKHA ayaa laga weriyey in uu yidhi “Ninka guursadaa wuxu dhamaystiray qayb (50%) diintiisa ah inta kalena Allaah ha uga baqo oo keliya.” Waxa kale oo iyana cad inuu guurku daawo u yahay mushkilado badan oo ka dhex jira bulshada, ha ugu horeyso cudurada wax gumaada, sinada, faqriga, raxmadda EEBE oo yaraata, abaaro iyo dhibaatooyin soo noqnoqda, iyo qaar kaloo badan. Nin aanu saaxiib nahay ayaa igula kaftamay hadalkan isagoo igu dhiiri gelinaya guurka “Mustafow markaad imika ilaahay baryayso waxaad la hoos joogtaa hal bilaydh (saxan), markaad se guursato waxaad ilaahay la hoos tagaysa laba bilaydh” ana waxaan ugu daray “Iyo laba saxan wax ka badan” anoo u jeeda ubadka soo kordhaya. Waxaan idinkana idinkana idin leeyahay “Ilaahay saxanno fara badan la hoos taga!!”, macnaha ubadka badsada.
Shaikh Al-Nafsawi oo ahaa caalim Islaam ah, noolaana qarniyadii dhexe waxa uu buuggiisii (Ar-Rowdul-Caadhir fii Nus-hatil-Khaadhir), aad ugu dhiiri geliyay guurka, xataa wuxuu gaadhay inuu yidhaahdo “gabadha leh astaamahan soo socda yaan sinaba looga daahin guursigeeda….”. waxaan kaloo idinku dhiiri gelinayaa inaad daawataan muxaadarada (Lecture) “dhiiri gelinta guurka” ee sheikh Mustafe Xaaji Ismaaciil Haaruun, si aad uga heshaan aqoon aad u badan (Muxaadarada sheekha waxba kamaan soo qaadan markaan qoraalkan samaynayay; keligeed ayaa u baahan in qoraal xaashiyo fara badan)
Guntii iyo gabo-gabadii, guurkuu waa sunne fiican, aynu kaga dayano Rasuulkeenii suubbanaa (NNKHA), aynu badsano dhasha ALLAAH na ka barino ubad wanaagsan. Haddi aynu nahay aabayaasha aynu ku dadaalno inaynu gudano waajibkeena, aynu daryeelno ubadkeena, aynu u raadino nolol fiican. Haddii aynu nahay waalidka waxa ina saran xil wayn iyo xaq culus, aynu iska xil saarno ubadka. Yeynaan se dhasha isaga dayn cabsida aynu ka qabno faqriga.
ALLE HA INAGA DHIGO KUWA WANAAGA IS FARA XUMAHANA ISKA REEBA
Mustafa Ahmed Hassan (BAE, MEPP)
Mustafeh2@gmail.com
Facebook: Mustafa Ahmed